Како прво името Филе не ми се допаѓа. Ќе ве викам Драпајсимеот. Јазикот на кој што зборувате ќе го наречам Лајнарски. Е така.

Почитуван господине Драпајсимеот, ние овде си го драпаме меот веќе 20 години, независни и слободни. Претходно и федеративно драпавме мев, а пред тоа дооооолги години драпавме окупаторски мевови. Магистри сме на тоа поле. Драпаме меот, не се буниме многу многу, и уво ни чуе. Си го драпаме така меот од јутра до сутра и од време на време ќе ја кренеме главата, ќе осознаваме што се случува околу нас, ќе ја спуштиме главата и ќе продолжиме со драпање на меот. Е арно ама во последно време ние се почесто ја креваме главата и се почесто осознаваме што се случува околу нас. А колку посвесен си, толку повеќе одбиваш да ја наведнеш повторно главата. Макар ризикувал таа да биде пресечена.

Јас разбирам дека светот не го вртат идеали, туку пари. Разбирам дека одлуките за светскиот поредок не се одлуки донесени со демократско гласање каде што секоја земја има право на глас, туку се одлуки носени од големите светски сили.Разбирам и дека кај што има сила нема правдина. Ама никако, ама баш никако не можам да разберам како може една земја на која што ѝ се потребни 400 и кусур милијарди (!) Евра парична помош за да преживее да ве држи за јајца и да ја диригира целата надворешна политика на Европската Унија во однос на една педа земја што се наоѓа на Балканот. Никако не можам да разберам како може просјак да е во улога на поставувач на услови. Тоа е против сите закони на природата, против сите социјални, општествени и логички закони. Оној кој нема моќ, не ги поставува условите. Тотална антилогика човече!

Да ви ја диктираше Јапонија надворешната политика ќе разберев. Да ви ја диктираше Кина надворешната политика ќе разберев. Да ви ја диктираше Русија надворешната политика ќе разберев. Ама Грција? Кај нема пари, па уште ви кажува како да си ги викате комшиите. Тоа би му дошло исто како сега еден од оние просјаци за “операции во странство” да дојдат кај тебе на врата, позајмат пари од тебе, ти му ги даваш свесен за тоа дека никогаш нема да ти ги врати и дека не се за операција во странство, тој ги зема парите и ти вика: “Овој карши тебе не се вика Димитрија, туку Махмуд.” И ти ај што го викаш комшијата пред просјакот така, туку почнуваш и во негово отсуство да му викаш: "Кај си бе Махмуд?" И кога ќе те праша комшијата што ти е и зошто така го викаш, тој ти одговара: “Не знам, утре ќе дојде пак овој што проси, ги потрошил сите пари што му ги даде за операција, ќе му требаат уште. Ќе дојде ќе за ѕвони на врата, па види со него разбери се. Договорете како да те викам.”

Господине Драпајсимеот и ти стара курво Европо, ако веќе глумиме демократија, ајде да јаглумиме до крај. Ајде да не газиме по основните принципи врз кои што се темели таа ваша унија и да престанеме да се преправаме дека овде се работи за географска одредница. Не сакам ни да почнам да зборувам на темата Егејци, такви потресни приказни господине Драпајсимеот ни на филм немате гледано, ни во книга имате прочитано. Но да престанеме да се преправаме за почеток. Вие како не разбирате дека народ и јазик не се бришат туку така? Како не разбирате дека колку и да ни смислувате имиња на земјата и јазикот, јас секогаш ќе зборувам на македонски. И моите деца ќе зборуваат на македонски. И моите комшии, колеги, роднини, пријатели и непријатели зборуваат на македонски. И нивните деца ќе зборуваат на македонски.

Дали вие сте воопшто свесни колку е сето ова АПСУРДНО? Не, сериозно? Дали имате и најмалку појма колку есето ова АПСУРДНО? Вие сега сигурно му се смеете на називот Драпајсимеот. Но да почне цел свет да ве вика така, ќе почнете и вие апсурдна битка да му докажете на светот дека се викате Филе, и дека не зборувате на Лајнарски, туку на Чешки. А за вашите пријатели, роднини и комшии ќе останете Филе. И ќе зборувате на Чешки. И јас светов да го превртам нема да успеам да ги разубедам. Тие пак ќе ве викаат Филе, и вие пак ќе зборувате на Чешки. Зошто се обидувате да ни госторите тоа нам, кога знаете дека нема да ви успее?

П.С. Оставете политика, што би рекол нашиот ценет Кили, тоа е сељачка професија. Почнете да си го драпате меот. Не сте свесни колку е добро. Светска работа.

Есента во мојот град е името на насловот што 8 години по ред го добивавме како тема за писмена работа по македонски јазик. И 8 години по ред бубалиците и примерните девојчиња со сите петки пишуваа за златно-жолтите лисја кои што ги газиме по тротоарите. А ние не така надарените за уметничко изразување пишувавме за тоа дека есента епостудена од летото, но потопла од зимата. И на крај пак сите имавме петки.

                                                                                                                                                                                (превземено од овде)

Есента во мојот град е волшебна. Кога е вистинска есен. Кога од сандали се пикаме директ во капути народот незадоволно констатира дека за жал толку омразените летни горештини се поминати. Но кога температурите полека се спуштаат и ние спонтано приметуваме дека навечер треба да си земеме џемперче, есента прави невиден ќеиф. Со задоволство се вадат од шкаф штофованите сукњи, се врзуваат марами околу врат, се комбинираат мантилчиња со чизми и сета таа појава целодневно ја красат наочари за сонце, чиниш пукнало сонцето високо над хоризонтот, не можеш во него да погледнеш. А тоа пустото заоѓа во 6 попладне.

Заладува сѐ повеќе. Радијаторите ладни. Додека масовно на цело Скопје се пцуе Топлификација, вработените и нивните роднини до трето колено, на вести три дена по ред како расипана грамофонска плоча се повторуваат известувања одТоплификација дека за да се пушти парно треба три дена по ред температурите да паднат под… дрн дрн… И тоа им е на сите јасно. Сеедно. Вработените и роднините нивни сепак биваат испцуени.

На плоштад насекаде се печат костени. Нема шанси да поминеш покрај нив и да не купиш барем 100 грама. А така се стратешки наместени, за кога таман си ги изел 100-те грама да ти се појави нов продавач со поголеми и поубаво испечени костени.

Низ дворовите на она што остана од скопските маала со куќи масовно се прави ајвар. Влезеш ли во некоја помала уличка, мирисот на печени пиперки ти ги стимулира плунковите жлезди, а стомакот ти лачи сокови и гласно се буни, што крчењето негово го слушаат дури и комшиите.

Домаќинките разменуваат рецепти за зимници. Пиперки на илјада и еден начин. Се чистат бурињата за кисела зелка и туршија. Фамилијата едногласно договара оваа година да се стави повеќе рен во туршијата, бидејќи минатата година фатила цут.

Станува се пооблачно. Почнува да врне скоро секој ден. Низ скопските улици се прави невиден метеж. Секогаш кога ќе заврне макар и три капки дожд, сите превозни средства се палат во истиот момент и нурнуваат во џунглата наречена скопски сообраќај. И преку улица по леб дури се оди со кола. Никако пешки. Евентуално со такси. Од автобусите висат луѓе од прозори од што е гужва. Ако случајно се најдеш сред тој метеж пешки, цапаш низ вирови од вода и биваш испрскан од глава до пети (некогаш намерно, некогаш не) на сред пешачки, на кој што секако немаш предност.

Се пцујат градските татковци, мајки, политичари, премиери, претседатели, нивните жени, роднини, пријатели и комшии. На собиранки се дискутира кој каде во поголема гужва заглавил и каде имало поголеми вирови. Скоро стално за тронот се борат подвожњакот кај МВР, кружниот тек кај хотел Континентал и некоја си црнаточка во Автокоманда.

Жолтите лисја паѓаат на земја, и додека не почнала сезоната на врнење тие претставуваат вистинска глетка како од сликовница. Целосно прекриени жолти пешачки патеки,малите деца радосно ги шутираат лисјата лево десно. На пољаните се тркалаат во нив. А кога ќе падне првиот дожд, сето тоа се претвора во една гомновидна смеса достојна само за рибарски чизми. А такви нема секој.

И секој пат кога ќе се спомнат жолти лисја, мене ми текнува на онаа од Жак Превер “Uvelo lisce slaze se po zemlji, a ja te jos nisam zaboravila”. Прекрасна љубовна песна. Таков е и овој пост. Љубовен. Посветен на некој со кој што радо цапам во гомновидните смеси по Скопските улици наречени неисчистени жолти лисја.

Никако не можам да го сфатам синдромот на отфрлање на традиционалното како заостанато и селско. Не спаѓаат тука се разбира сите традиции и навики што ги има македонскиот граѓанин, како на пример пружање постелнина на тераса при што му се попречува видикот на комшијата под тебе, фрлање ѓубре од тераса, неуботребување на дезедоранс, плукањето на сред улица и слично . Таквите и слични на нив традиции т.е. навики треба да се исфрлат. Ма не да се исфрлат. Да се искоренат и да се уништат сите докази дека некогаш постоеле.

Меѓутоа има традиции кои што лека полека изумираат, а се вкоренети во она што значи Македонија и македонско. На пример правењето ајвар.  Се донесе некој глупав закон пред извесно време дека се забранува правење ајвар на јавни места. Јасно ми е дека тој закон се донесе заради превентивни причини, бидејќи еколошката свест ниту ни е вродена, а уште помалку развиена поради што цел град беше полн со лушпи од пиперки, но…

Замислете сценарио: Град Скопје (или било која друга институција која што би можела да биде надлежна за вакво нешто) објавува официјални ајвар викенди во Скопје. На официјалните ајвар викенди дозволено е да се прави ајвар на однапред одредени јавни површини во Скопје (разни паркови, плоштадчиња…). Град Скопје учествува на пример со спонзорирање на столчиња, ќумбиња и дрва со можност да се врши наплата за користење на ќумбе за да Градот не биде ептен зијан, а кој сака и има може да си донесе ќумбе сам. Народот се дружи, оние што немаат услови каде да прават ајвар нема да мора да јадат купечки (производители на ајвар, не ме сфаќајте погрешно, ама домашно си е домашно), а целиот град ќе го има препознатливиот мирис на скопска есен. Сето ова, откако неколку години по ред се спроведува успешно, се официјализира, се промовира по туристички понуди, се нудат ефтини летови за време на тие викенди од/до Скопје или некои си лудило ефтини пакет аранжмани (лет, смештај, туристички водич) од типот: Ajvar weekend in Skopje, come and feel the true smell of autumn. И не, ова не е идеа за ајваријада, ова не е предлог за 4 дневна манифестација на која што ќе пеат Гоце Арнаудов и Благица Павловска.  Ова е идеа за како да се одржи традицијата на правење домашен ајвар и при тоа да биде во склоп на законот, да се одржи Скопје чисто и да се направи обид од сето тоа да се створи една нова туристичка атракција. Замислете ги само оние Јапонци, кои што деновиве во голем број се шетаат наоколу, како штракаат фотографии со брзина на светлината за време на овие “манифестации”. Па секој од нив со минимум 3 тегли ајвар има да се врати дома. 

Замислете дополнително музеј на ајварот. Кога може Келн да има музеј на чоколадото, зошто ние да не може да имаме музеј на ајварот. Една куќарка, троа поголема во која што прво се објаснува што е пиперката, какви типови на пиперка има, кои пиперки се најпогодни за користење на ајварот, кратка историја на ајварот, негови варијации (лут, благ, со црн патлиџан, без…). Понатаму, во друга соба, неколку моми (или момци) во троа народни носии (не мора сега галички везови да носат, ама доста е по некој традиционален орнамент од народните носии и опинци да имаат) печат пиперки. Троа подолу прикажан процесот на рачно лупење на пиперките. Троа подолу пиперките се мелат. Не во некоја си автоматска машина. Рачно, на оние старине железни машини за мелење месо. Како што прави секој од нас што прави домашен ајвар. И на крај (пожелно, зошто се поснажни) момци со ќумбиња и тенџериња пред нив го мешаат ајварот. Една мома со ружа во косата, румени насмеани усни и бело грло дели кришки од француски багет со топол ајвар на нив и парче овчо сирење за дегустација.  Истиот тој тазе произведен ајвар понатаму се пакува во тегли, и се продава во продавницата што е на излез од музејот по нешто повисока цена од онаа во продавница. Дополнително, мало бифе – ресторан, каде што може да се нарача кришка леб со ајвар и сирење за некоја минимална цена 20 денари. Верувајте, секој што ќе влезе во музејот ќе купи и барем една тегла и ќе нарача барем една кришка. А туристи со пари во џебот, ќе купат богами и повеќе. Кога излегов од музејот за чоколадо во Келн, фрлив 10 Евра на најобични чоколатца. Свесна бев дека супермаркетот е на неколку минути оддалечен и дека за тие пари ќе можам цел рафт чоколади да купам, но тоа во моментот не ми беше важно. Сакав да купам од ТИЕ чоколади.

Еххх замислете…

П.С. Идејата за музеј на ајварот ја сметам за лично моја. Немам намера да ја патентирам. Ако некој некогаш го спроведе ова, за возврат барам доживотно снабдување со ајвар на мојата фамилија. Ништо повеќе.

Кога бев мала ми викаа дека кој лаже, тој и краде. А кој краде има вошки и спие на таван. Дали госпоѓо министерке вие крадете не знам, а уште помалку знам дали имате вошки или спиете на таван. Но едно знам: ЛАЖЕТЕ! Лажете безобразно дрско, лицемерно и без ронка образ. Лажете цела една нација гледајќи ја директно во очи.

Бевте вчера гостинка на една телевизија, чиешто име не ни заслужува да биде спомнато, говоревте за регионалната соработка на министерствата за внатрешни од регионов (соработка што не ја спорам – кај и да е ќе патуваме во Србија само со лични карти, дај боже да биде така и со другите земји) и притоа го изјавивте следново: Ние, министерствата за внатрешни мора да ја тргнеме политиката на страна и да ги заштитиме граѓаните.

Лажете госпоѓо министерке, лажете! Нити ја тргате политиката на страна, а уште помалку ги штитите граѓаните!!!

Ако се ставате во функција на граѓаните објаснете ве молам како тоа човек со поствоен синдром беше вработен во елитна полициска единица и служеше како телохранител на премиерот!

Објаснете ве молам госпоѓо министерке како тоа дозволивте припадник на МВР да убие човек!

Објаснете ве молам како тоа ги штитите граѓаните кога соучесниците во тоа убиство и ден денес не се познати!

Објаснете ве молам зошто МВР (барем процедурално) не се залага за истите да бидат најдени!

Објаснете зошто инсистиравте на тоа дека случајот за МВР е завршен, кога има сведоци дека имало соучесници во убиството!

Објаснете зошто никаде не се спомнува лекарот што изјава дека на телото од претепаниот Мартин Нешковски нема видливи траги на насилство!

Објаснете ни на нас граѓаните што 4 месеци протеситраме дека грешиме, дека МВР за да нѐ заштити ќе ја тргне политиката на страна и ќе ги гони до последен сите учесници во убиството, директни и индиректни, без разлика дали станува збор за обични полицајци, специјалци, обезбедувачи или телохранители. Покажете ни дека правото владее во оваа држава и дека сите инволвирани ќе одговараат за своите постапки.

Објаснете ни зошто провладините медиуми нѐ игнорираат!

Објаснете ѝ на фамилијата Нешковски што сѐ се случуваше тие 2 дена додека да биде обелоденето убиството. Објаснете им како и покрај извештајот од аутопсијата, вие немавте сознанија за момче кое што починало од насилна смрт.

Имате многу нешта за објаснување госпоѓо министерке. А можевте да бидете национален херој! Ќе ви направевме восочна фигура и ќе ја изложевме во музејот на македонската борба. Ќе бевте запаметена како министер со мадиња поголеми од сите ваши претходници. Ќе се пишуваше за вас во книги и учебници. Ќе бевте пример за тоа како политичар се става во функција на својот народ, а не во функција на својот бизнис, својата партија, својот премиер и оние што го обезбедуваат. Ќе ве почитуваа и најголемите хејтери, опозиционери и анархисти. Ќе ви викав добар ден и ќе ви се насмевнував секој пат кога ќе ве сретнував на улица. Ќе им раскажував на моите деца за првиот некорумпиран политичар во независна Република Македонија. Ќе си гризеа од газот сите ваши претходници пукајќи од мака зошто немале мадиња како вашите.

Еххх да беше баба дедо… Наместо тоа вие сега мора да се појавувате како гостин во квазивести кај квазиуредник во квазителевизија, смешкајќи се под тазе издепилираниот брк и со горчина во устата што од месечината се гледа лицемерно и безобразно да нѐ лажете.

Кога ќе затворам очи и потонам во сон, јас се уште ќе те сакам.

Кога ќе ме разбуди комшија со бормашина, јас се уште ќе те сакам.

Кога улиците ќе пожолтат од паднати лисја, јас се уште ќе те сакам.

Кога ќе ги извадам капутите од под кревет, јас се уште ќе те сакам.

Кога снегот ќе го изненади мојот град, јас се уште да те сакам.

Кога сонцето што гризе ќе ме легне болна, јас се уште ќе те сакам.

Кога ќе почне да се продава млад кромид на пазар, јас се уште ќе те сакам.

Кога пролетерски ќе ја распалам скарата и на тој начин ќе му покажам на светот дека и јас се залагам за работничките права, јас се уште ќе те сакам.

Кога охридска цреша ќе се стопи во мојата уста, јас се уште ќе те сакам.

Кога ќе се мачкам со фактор 36 за до продавница, јас се уште ќе те сакам.

Кога ќе помине вечноста, јас се уште ќе те сакам.

И кога сите епизоди на Кога лисјата паѓаат ќе поминат, јас се уште ќе те сакам.

И кога 10 дена нема да се избричиш, јас ќе продолжам да те сакам.

И кога ќе ми речеш дека не ме сакаш повеќе… јас… и понатаму ќе те сакам.